Hollanda’da dün yapılan erken genel seçimlerden, liderliğini yaptığı PVV açık farkla birinci sırada çıkınca dünya genelinde şok dalgaları oluşturan ırkçı önder Wilders’in siyasi mesleği, İslam aykırılığı ve İsrail dostluğuyla şekillendi.
1963 yılında Venlo kentinde dünyaya gelen Wilders, Hollandalı baba ve Endonezya göçmeni anne bir aileden geliyor. Gençliğinde 1981-1983 yıllarını İsrail ve işgal altındaki Filistin topraklarında geçiren Wilders, yasa dışı Yahudi yerleşimcilerin “moşav” olarak isimlendirilen kooperatif tarım köyünde birkaç ay eğitim aldı.
Sonraki yıllarda İsrail’i sık sık ziyaret ettiği bilinen Wilders, bu ülkeyi “kendini konutunda hissettiği bir yer” ve “kalbine çok yakın” olarak niteledi. Wilders ayrıyeten İsrail için “kömür madenindeki kanarya” ve “Batı’nın İslam’a karşı birinci savunma hattı” tabirlerini kullandı.
Geert Wilders, Katolik bir aileden gelmesine karşın dinle ilgisinin olmadığını birçok defa lisana getirse de Türk ve İslam düşmanlığını her fırsatta ortaya koydu. Hollandalı siyasetçi, İslamiyet’in tehdidi altında bulunduğunu argüman ettiği Hollanda ve öteki Batılı ülkelerde, “Yahudi-Hristiyan değerleri”ni savunduğunu da sık sık vurguladı.
Wilders, Hollanda’da etkin siyasete veda kararı alan Başbakan Mart Rutte’nin de üyesi olduğu Özgürlük ve Demokrasi için Halk Partisinden (VVD) 1998’de milletvekili seçilerek siyasete atıldı.
İslam aksisi siyasetçi Tim Fortuyn’un 2002’de bir hayvan hakları aktivisti tarafından öldürülmesinden sonra Müslüman aksisi (İslamofobik) telaffuzlarını ağırlaştıran Wilders’in siyasi hayatında, Türkiye’nin AB üyelik süreci belirleyici oldu.
AB devlet ve hükümet liderlerinin 2004’teki Brüksel doruğunda Türkiye’nin AB’ye üyelik müzakerelerine başlaması kararı alması ve PVV’nin de bu kararı desteklemesinden rahatsız olan Wilders, partisinden istifa etti.
Wilders, o devirdeki açıklamalarında, “Türkiye’nin AB’ye üye olamayacağının” parti programına alınmasını ve partinin bu istikamette tavır izlemesi gerektiğini savunduğunu lakin onların bu tarafta bir değişim içinde olmadığını, bu nedenle istifa etmeyi uygun bulduğunu söyledi. Hollandalı siyasetçi, o dönemki açıklamalarında Türkiye’nin, “Müslüman bir ülke olması ve Müslümanlığın geri bir kültürü içermesi nedeniyle” AB’ye alınmaması gerektiğini vurguladı.
Partiden istifasının akabinde 2006’da PVV’yi kuran Wilders, tıpkı yıl katıldığı birinci genel seçimde parlamentoda 9 sandalyeyle beşinci büyük parti oldu ve bu devirde İslam aykırısı faaliyetlerine sürat verdi.
Kur’an-ı Kerim’in Hollanda’da yasaklanmasını isteyen Wilders, 2008’de İslam’a hakaret içeren “Fitne” isimli belgeseli hazırladı. Sinemalarda gösterimine müsaade verilmeyen belgesel internette yayınladı.
Wilders ayrıyeten VVD’de bir arada siyaset yaptıkları Somali asıllı İslam zıddı aktivist Ayaan Hırsi Ali’yle Türk ve İslam düşmanı ortak makaleler yayınladı. Wilders, İslam zıddı “Teslimiyet” (Submission) sinemasını hazırlayan Theo Van Gogh’un öldürülmesinden sonra Ayaan Hırsi Ali ile alakasını daha da güçlendirdi. Çünkü yakalanan suikastçı Hollanda-Fas ikili vatandaşı Muhammed Buyeri, asıl gayesinin Van Gogh değil, sinemanın senaryosunu yazan Ali olduğunu söylemişti.
Bu süreçte kendisinin de amaç alınabileceği kaygısıyla bir mühlet toplum içine çıkmayan ve muhafaza sayısını artıran Wilders, oluşturduğu mağduriyet algısıyla 2010’daki genel seçimlerde oyların yüzde 15,5’ini alarak parlamentodaki sandalye sayısını 24’e çıkardı ve partisini üçüncü sıraya yerleştirdi.
Wilders seçimlerin akabinde sağ partilerce kurulan VVD-CDA (Hristiyan Demokratlar) azınlık hükümetine dışarıdan dayanak vererek ülke siyasetinde kilit rol oynadı.
2012’de ise kemer sıkma siyasetinde karşıt düştüğü hükümetten takviyesini çeken Geert Wilders, tetiklediği erken genel seçimde oy oranı yüzde 10’a, sandalye sayısı da 15’e niyet hayal kırıklığı yaşadı. Lakin Wilders, muhalefette kalıp mağduriyet algısı oluşturmaya karar verdi.
Böylece İslamofobik ve göçmen aykırısı telaffuzlarını tekrar ağırlaştıran Wilders, 2014’teki bir parti etkinliğinde Faslılara hakaret ettiği gerekçesiyle açılan ve 7 yıl süren davada hakaret ve ayrımcılığa teşvik kabahatlerinden mahkum oldu lakin “bu kararın bir siyasetçi için kâfi olduğu” gerekçesiyle ilave bir cezaya çarptırılmadı.
Wilders, mahallî seçim sonuçlarının değerlendirildiği bir toplantıda parti üyelerine, “Bu kentte ve Hollanda’da çok mu, az mı Faslı istiyorsunuz” sorusunu sordu ve ardından aldığı “az” cevabı üzerine “Gereğini yaparız.” sözünü kullandığı için yargılandı.
Wilders’in, Fetullahçı Terör Örgütünün (FETÖ) 15 Temmuz 2016’daki darbe teşebbüsünün başarısız olmasına dair Hollanda Parlamentosunda hüzünlerini lisana getirmesi ve Türkiye’nin NATO’dan çıkarılmasını istemesi, ırkçı siyasetçinin demokrasiye dair çelişkili bakışını gözler önüne serdi.
2017 genel seçimlerinde birinci parti olmayı umarken yüzde 13,1 oyla ikinci sırayı alan ve parlamentoda 20 sandalye kazanan Wilders, muhalefette kalmaya devam etti. Bu süreçte Hollanda’da neredeyse tüm partiler, Wilders ile koalisyona girme ihtimalleri olmadığını vurgulamıştı. Bu yaklaşım 2021 seçimlerinde de korundu. Wilders’in partisi PVV, 2021 seçimlerinde 10,8 oy oranına gerilerken parlamentodaki sandalye sayısı da 17’ye indi.
Wilders’in Türkiye’deki 2023 seçimleri sonrasında toplumsal medyadan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a oy veren Hollandalı Türkleri tehdit etmesi ve “artık bavullarını toplayarak Türkiye’ye taşınmalarını istemesi” de dikkati çeken bir öbür konu oldu.
PVV’nin patlama yaparak birinci sıraya yerleştiği, yüzde 23,5 oyla parlamentoda 37 sandalye kazandığı 22 Kasım 2023 seçimlerinde, Wilders’in öbür partilerin ambargosu nedeniyle asla hükümete giremeyeceği algısını yıkan isim, Hollanda Başbakanı Mark Rutte’nin etkin siyasete veda kararı almasının akabinde iktidardaki VVD partisinin liderliğini devralan Dilan Yeşilgöz-Zegerius oldu.
Ailesi Türkiye’den Hollanda’ya göç eden, süreksiz hükümetin Adalet ve Güvenlik Bakanı Yeşilgöz-Zegerius, seçim öncesindeki açıklamalarında, Müslüman aksisi ve çok sağcı Wilders liderliğindeki PVV ile koalisyon kurabileceklerini vurguladı. Lakin Yeşilgöz-Zegerius, başbakanlık umuduyla girdiği seçimde partisi VVD’nin üçüncü sıraya gerileyip, milletvekili sayısının 10 azalarak 24’e inmesi ve oy oranının yüzde 15’e gerilemesiyle birinci önemli siyasi imtihanında büyük hayal kırıklığı yaşadı.
