Prof. Dr. Ekrem Sezik’ten dikkat çeken ihtar geldi. Ezik, “Aktarlar kızacak lakin sattıkları bitkisel çaylar her mevzuda denetim edilmiş olsa bile çuvalın içinde açıkta duruyor. Dışarıdan mikrop bulaşabilir, böcekler içinde gezebilir.” dedi.
Kış mevsiminin gelmesiyle birlikte ağır talep gören kış çaylarının açık formda satılması birtakım mikropların bulaşma riskine neden olduğu dikkat çekti. Türk Fitoterapi Derneği Lideri Prof. Dr. Ekrem Sezik, aktarlarda satılan çayların hiçbirinde kalite için gerekli denetim ve tahlillerin kelam konusu olmadığını belirterek, “Aktarlar kızacak ancak sattıkları bitkisel çaylar her mevzuda denetim edilmiş olsa bile çuvalın içinde açıkta duruyor. Dışardan mikrop bulaşabilir, böcekler içinde gezebilir.” dedi.
Bağışıklık sistemini güçlendiren kış çayları tüketimi, hazırlanması ve hijyeniyle ilgili AA muhabirine bilgi veren Sezik, “Kış çayı içtim, kışı hiç hastalanmadan geçireceğim.” diye bir algının hakikat olmadığını söyledi. Sezik, kış çaylarında bağışıklık sistemini güçlendiren antioksidanların bulunduğunu aktararak, ıhlamur, kuşburnu ve ada çayı üzere çayların kışın içilmesinin yararlı olduğunu belirtti.
Ancak aktarlarda ve internette, “Şu çay içilirse sizi şöyle korur, bu türlü korur” üzere savların gerçeği yansıtmadığını vurgulayan Prof. Dr. Sezik, şunları söyledi:
“Bağışıklık sisteminizi antioksidan harekete geçirir. Mesela soğuk algınlığı ve nezleye karşı ıhlamur âlâ gelir. Bunun bilimsel desteği da var. Ihlamur soğuk algınlığı belirtilerini azaltır ve bir rahatlama sağlar. İkinci yararlı çay ise ada çayıdır. Çay olarak içildiği üzere günde bir kaç defa gargara yapmakla boğazda nezle ve gribe neden olan mikroorganizmaların üremesini durdurur. Lakin bu gargaradan sonra bir saat boyunca bir şey yenip içilmemelidir.”
Yeşil çayın yararlarına dikkati çeken Sezik, “Vücudu daha dirençli kılmak için en ucuz ve en kolay usul ise yeşil çay içmektir. Bir günde 3-5 kupa yeşil çay içmek kâfi antioksidanı sağlar. Siyah çayda da antioksidan var lakin fermantasyon süreci geçirdiği için antioksidanlar çok azalıyor. Nezle ve grip olununca da ada çayı ve ıhlamur içilmelidir.” açıklamasında bulundu.
Ada çayı ve ıhlamur ile buğu yapmanın da burun tıkanıklığını açtığını ve hastalığa neden olan mikroorganizmaların üremesini azalttığını belirten Sezik, bitkisel çayların kaliteli olması gerektiğini vurguladı.
Prof. Dr. Sezik, bitki çaylarının aktarlarda satılmasının bir grup aksiliklere neden olduğunu belirterek, ilgili mevzuat tamamlanmadığı için tıbbi bitkisel çayların eczaneler yerine aktarlarda satıldığını söyledi.
Mevzuat tamamlandığında 60 kadar bitkinin, üzerinde tesirleri yazılı olarak eczanelerde satılacağının altını çizen Sezik, şunları kaydetti:
“Bekleyen bu mevzuat tamamlandığında üretimi ve satışı hijyenik halde yapılmış, pestisit ve ağır metal artıkları, mikroorganizmalar taşımayan bitkisel eserler halinde eczanelerde satılacak. Mikroorganizmaların üremeleri sonucu meydana gelen aflatoksin kanserojen tesire sahiptir. Halbuki aktarlarda satılan çayların hiçbirinde denetim ve tahlil kelam konusu değil. Bu denetimler lakin bilinen markaların poşet çaylarında yapılıyor. Aktarlar kızacak ancak sattıkları bitkisel çaylar her hususta denetim edilmiş olsa bile çuvalın içinde açıkta duruyor. Dışarıdan mikrop bulaşabilir, böcekler içinde gezebilir.”
Sezik,1984’te tıbbi bitkisel çayların, ilaçlar üzere eczanelerde satılması ve aktarlara bir standart getirmek için çalışma yapıldığını, aktarların Sıhhat Bakanlığının denetimine bağlandığını ve sattıkları eserlerin denetim edildiğini hatırlattı.
Daha sonra bu denetimlerin gevşediğini ve bugünkü halini aldığını belirten Sezik, “Aktar sözünün manası esasen ‘baharat ve hoş kokular satılan dükkan’dır lakin eczanelerde tıbbi çaylar bulunmadığı için bunu aktarlar satıyor. Beşerler, aktara gidiyor, ‘Soğuk algınlığına ne düzgün gelir?’ diye soruyor, aktar da ‘Al şu otu, bu otu iç’ diyor. Eczanelerle ilgili mevzuat yürürlüğe girdiğinde, halk gidip eczaneden hijyenik üretilmiş daha sağlıklı bitkiler alabilecek. Aktar yalnızca baharat ve besin kalitesinde eserler satmalıdır, baharatlarda uçucu yağlar var, bunlar mikroorganizmaların oluşumunu engelliyor. Bir de baharat kaynayan yemeğe atıldığı için fokur fokur kaynıyor. Ziyanlı hususlar varsa bile parçalanıyor.” diye konuştu.
