enflasyonemeklilikötvdövizakpchpmhp
DOLAR
32,3361
EURO
35,2001
ALTIN
2.247,23
BIST
8.718,11
Adana Adıyaman Afyon Ağrı Aksaray Amasya Ankara Antalya Ardahan Artvin Aydın Balıkesir Bartın Batman Bayburt Bilecik Bingöl Bitlis Bolu Burdur Bursa Çanakkale Çankırı Çorum Denizli Diyarbakır Düzce Edirne Elazığ Erzincan Erzurum Eskişehir Gaziantep Giresun Gümüşhane Hakkari Hatay Iğdır Isparta İstanbul İzmir K.Maraş Karabük Karaman Kars Kastamonu Kayseri Kırıkkale Kırklareli Kırşehir Kilis Kocaeli Konya Kütahya Malatya Manisa Mardin Mersin Muğla Muş Nevşehir Niğde Ordu Osmaniye Rize Sakarya Samsun Siirt Sinop Sivas Şanlıurfa Şırnak Tekirdağ Tokat Trabzon Tunceli Uşak Van Yalova Yozgat Zonguldak
İstanbul
Hafif Yağmurlu
10°C
İstanbul
10°C
Hafif Yağmurlu
Çarşamba Az Bulutlu
11°C
Perşembe Hafif Yağmurlu
11°C
Cuma Az Bulutlu
12°C
Cumartesi Az Bulutlu
13°C

Katliamın arkasındaki en güçlü isim: Her şeyi o belirliyor

Brett McGurk, İsrail ile müzakerelerden Suudi Arabistan’a silah satışına, ülkesinin Irak ve Suriye’deki siyasetlerini da kapsayacak halde ABD’nin bölgedeki siyasetinin karanlık yüzü olarak öne çıkıyor.

Katliamın arkasındaki en güçlü isim: Her şeyi o belirliyor
04.12.2023 19:43
15
A+
A-

ABD’nin Orta Doğu siyasetini şekillendiren isimlerden Brett McGurk, İsrail ile müzakerelerden Suudi Arabistan’a silah satışına, ülkesinin Irak ve Suriye’deki siyasetlerini da kapsayacak halde ABD’nin bölgedeki siyasetinin karanlık yüzü olarak öne çıkıyor.

ABD’NİN ORTADOĞU SİYASETİNİN MERKEZİNDEKİ İSİM

ABD merkezli HuffPost haber sitesi, “Washington’da 4 kişi ABD’nin Orta Doğu siyasetini şekillendiriyor” başlığıyla verdiği özel haber için 23 ABD’li yetkilinin yanı sıra Biden idaresiyle Orta Doğu siyaseti konusunda nizamlı temas halinde olan bireylerle görüştü.

Bu bireyler; ABD Lideri Joe Biden, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ve ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan’ın yanı sıra başkalarına nazaran daha az tanınan, Beyaz Sarayın Orta Doğu ve Kuzey Afrika Koordinatörü Brett McGurk’ün, ABD’nin Orta Doğu siyasetindeki değerli isimlerden biri olduğunu anlattı.

SEÇENEKLERİ O BELİRLİYOR

ABD’nin “ulusal güvenliğiyle ilgili en güçlü bireylerden biri” olduğu söz edilen McGurk için “Biden’ın, İsrail ile müzakerelerden Suudi Arabistan’a silah satışına kadar pek çok mevzuda değerlendireceği seçenekleri belirliyor.” sözüne yer verildi.

Meslektaşlarının, McGurk’ü, “ABD çıkarlarının nasıl ilerletilmesi gerektiğine dair net bir vizyona sahip, bu çıkarları insan haklarından evvel gören biri” olarak nitelendirdiği kaydedildi.

HESAP VERMEYEN MUAZZAM GÜÇ

HuffPost’a konuşan eski bir ABD’li yetkili de McGurk’ü “hiçbir halde şeffaf olmayan, hesap verilebilirliği olmayan muazzam bir güç” olarak tanımladı.

Adı açıklanmayan bir öbür ABD’li yetkili ise McGurk’ün “tartışmalı bir mesleğe sahip olduğunu” tabir ederek “(ABD) Dışişleri Bakanlığının İsrail-Filistin konusunda aslında hiçbir tesiri yok zira Brett (McGurk), bu sıkıntının merkezinde yer alıyor.” dedi.

Yetkili, McGurk’ün temel olarak “İsrail ve Suudi Arabistan ortasındaki muahedeye odaklandığını, daima Suudilerle angajman için bastırdığını ve bu ilgiyi Orta Doğu’da yapmaya çalıştıkları şeyin ön saflarına koymaya çalıştığını” söyledi.

Biden idaresi yetkililerine nazaran, McGurk’ün Suudi Arabistan’daki çalışmaları, İsrail-Filistin üzerindeki muhtemel tesirlerinin ötesinde örneğin Yemen’de Nisan 2022’den bu yana “sallantılı ateşkesin” sürdürülmesinde kıymetli yararlara sahip.

McGurk’ün, geçen ay yaptığı bir konuşmada da 7 Ekim taarruzlarından evvel ABD’nin, Filistin için “maddi ilerleme” içeren bir Suudi Arabistan-İsrail mutabakatı konusunda “yoğun görüşmelerde bulunduğunu” söylediği hatırlatıldı.

ABD’NİN TELAFFUZLARINI O YÖNETİYOR

McGurk’ün 7 Ekim atakları sonrası “önemini müdafaaya devam ettiği” vurgulanarak “McGurk, İsrail, Hamas ve bölgesel hükümetler ortasında 100’den fazla İsrailli rehinenin meskenlerine dönmesini sağlayan ve Gazze’ye akan insani yardım ölçüsünü artıran müzakerelere derinlemesine dahil oldu.” denildi.

McGurk’ün takımının, “ABD’li yetkililerin bu sorun hakkında telaffuzlarını sıkı halde yönettiği; ABD’nin İsrail’e verdiği büyük ölçüde sınırsız dayanağın, dünya çapında büyük kızgınlığa yol açtığını belirten yabancı yetkililerle tertipli temas halinde olduğu” kaydedildi.

Eski bir ABD’li yetkiliye nazaran de “McGurk’ün bölgeye ait teorisi, bölgenin hem istikrarsızlık hem de kaynakların merkezi olduğu” yönünde. Kelam konusu yetkili bu durumu da “eski tarz, sömürgeci zihniyet” olarak tanımladı.

BUSH ZİHNİYETİNİN AYNISI

Başka bir ABD’li yetkili de(McGurk) Bush idaresine çok benzeyen bir zihniyetle düşünüyor. Bu, son 25 yıl boyunca değişmeyen bir zihniyet.” değerlendirmesini yaptı.

2017’de vazifeden ayrılana kadar yaklaşık 9 yıl ABD Savunma Bakanlığında vazife yapan Jasmine el-Gamal’ın da ” Brett’e (McGurk) ne oldu da ABD dış siyaseti kelam konusu olduğunda bu kadar kaba davranıyor bilmiyorum. Müslümanlar olarak, Araplar olarak bizim hakkımızda ne düşünüyor bilmiyorum.” değerlendirmesine de yer verildi.

Donald Trump devrinde savunma bakanı olan emekli Deniz Korgeneral Jim Mattis, HuffPost’a 2022’de verdiği demeçte, Trump idaresini McGurk’ü, misyonda tutması için şahsen zorladığını söylemişti.

IRAK’TA DA SAHNEDEYDİ

Avukat McGurk, 2004’te mesleğinin tarafını diplomasiye çevirdiğinde birinci işi, devrin ABD Bağdat Büyükelçisi John Negroponte’ye Irak Anayasası’nın yazımında danışmanlık yapmak olmuştu.

McGurk’ün Irak’ta vazife yaptığı 2004-2009 yılları, Irak’ın “yeniden yapılandırıldığı” periyottu. Bu ortamda McGurk, Irak’taki kaosun taşlarını ören grubun baş aktörlüğünü yaptı.

McGurk’ün yazımında büyük role sahip olduğu Irak Anayasası, Ekim 2004’te ülkede Sünni Arapların rahatsızlığına karşın kabul edilmişti. Ülkeye federal idaresi getiren ve Kürt nüfusun çoğunluklu olduğu üç kuzey vilayetine özerklik veren anayasa, bilhassa Sünni Arapları huzursuz etti.

Anayasanın ihtilafa yol açmasının nedenlerinden biri de Şii dini liderlerin siyasete olan müdahalesiydi. Şii dini başkanlar, Irak’ın İslam Cumhuriyeti olmasını istiyor, Sünniler buna karşı çıkıyordu.

McGurk’ün, Mart 2015’te Kuzey Irak’ta verdiği bir demeçteki, “Biz Irak’ın bütünlüğünde ısrarcı değiliz. Anayasal çerçeveyi destekliyoruz.” tabiri de dikkati çekti.

McGurk’ün takımının, Kürtleri ve Şiileri öncelik alan siyaseti, direnişin artması, istikrarın sağlanamaması, parçalanmışlığın artması üzere Irak içi; Şii iktidarı ve Tahran ile yakın ilgileri, komşu ülkelerde Kürt devleti konusunda yükselen hassasiyet üzere dış dinamikleri ortaya çıkardı.

Washington Post gazetesinde 3 Kasım 2011’de yer alan röportajında McGurk’un, “İran, Bağdat’ta katiyetle büyük tesire sahip lakin biz de öyleyiz.” tabiri, İran tesirinden rahatsız olmadığını gözler önüne seriyordu.

DAEŞ’A TABAN HAZIRLADI

Irak’ta McGurk’ün grubunun takviyesini alan Şii önder Nuri Maliki, 2008-2014 yıllarında giderek otoriterleşti ve ülkeyi Petreaus planı öncesine döndürdü. Sünnilerin dışlandığı Irak, siyasi, ekonomik ve toplumsal karmaşaya sürüklendi. Kimi günler 200 kişinin öldüğü bombalı ve silahlı aksiyonlar gerçekleştirildi.

DEAŞ, ABD işgali sonrası aktiflik kazanan ve El Esas’a bağlılığını bildiren kümelerden biri olarak 2004’te ortaya çıktı.

Dışlanmış Sünnilerden taraftar toplayan örgütün, Maliki hükümetine cephe alan aşiret ve eski Baas mensuplarıyla yaptığı ittifak, ilerleyişini hızlandırdı.

2004-2009 yıllarındaki “Irak deneyimi” sayesinde McGurk, Eylül 2014’te periyodun ABD Lideri Barack Obama’nın DEAŞ’la Uğraş Özel Temsilcisi John Allen’ın yardımcısı oldu.

PKK TEKELİNDEKİ YAPIYI BENİMSEDİ

Kürtlerin “birleşmesi” tavsiyesinde bulunan McGurk, Suriyeli muhalif Kürtlerin oluşturduğu Kürt Ulusal Kuruluna (ENKS) ise daima aralı kaldı.

Eylül 2015’ten sonra McGurk, Suriye’nin kuzeyinde PKK/YPG’nin işgal ettiği bölgeleri ziyaret ederken terör örgütü, ENKS’nin faaliyetlerini şiddetle bastırdı.

ENKS Dış Münasebetler Sorumlusu Siyamend Haco, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Amerikalı yetkililere, PKK/YPG’nin kendi içinde diktatöryel bir federasyonu öngördüğünü anlattıklarını, onların da örgütün “tüm hukuksuzluklarını bildiklerini fakat görmezden geldiklerini” söylediğini aktardı.

McGurk, yeni misyonunda iki sene içinde Suriye’nin kuzeydoğusunda PKK/YPG’nin işgal ettiği bölgeyi birçok sefer ziyaret etti. Bunların birden fazla basına yansıdı.

İlki, 1 Şubat 2016’da, Aynularap (Kobani) ilçesinin DEAŞ’tan alınarak PKK/YPG’nin işgaline girmesinin yıl dönümünde gerçekleşti.

McGurk’ün, PKK/YPG’nin sözcülerinden Polat Can’ın elinden plaket aldığı fotoğraf üzerine Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Obama idaresine, “terör örgütü ve NATO müttefiki ortasında tercih yapması” davetinde bulunmuştu.

TSK’nın 25 Nisan 2017’deki Karaçok Harekatı’nın akabinde, McGurk, o dönemki ismiyle Twitter’dan “Türkiye’nin, ABD ya da IŞİD’e karşı kurulan koalisyon ile koordine etmeden, Irak ve Suriye’nin kuzey bölgelerinde gerçekleştirdiği hava saldırısını korkuyla takip ediyoruz.” açıklaması yapmıştı.

Temsilcinin açıklamasının akabinde Amerikalı yetkililer bölgeye gitmiş ve Türkiye’nin aradığı PKK’lı terörist Ferhat Abdi Şahin kod ismi ile Şahin Cilo ve PKK/YGP ‘nin sözcülerinden Redur Halil ile “teftiş”te bulundukları kareler basına yansımıştı.

Erdoğan’ın ABD’de Trump ile bir ortaya gelmesinden bir gün sonra, McGurk de 17 Mayıs’ta Rakka’nın kuzeyindeki PKK/YPG noktalarını ziyaret ederek ortalarında Şahin Cilo, Aldar Halil ve Enver Müslim’in de olduğu terör örgütü elebaşlarıyla poz verdi.

TERÖR ÖRGÜTÜNE MEŞRUTİYET SAĞLAMAYA BAŞLADI

PKK/YPG, McGurk’ün meşruiyet kazandırma projesi çerçevesinde, silah ve lojistik takviyesiyle kendisine yakın tuttuğu birtakım küçük kümeleri 12 Ekim 2015’te, “Suriye Demokratik Güçleri” (SDG) altında birleştirdi.

Bu tarihten sonra başta McGurk olmak üzere Amerikalı yetkililer, DEAŞ ile uğraşta SDG’ye takviye verdikleri tarafında açıklamalar yaptı.

ABD Özel Kuvvetler Kumandanı Orgeneral Raymond Thomas, PKK/YPG’nin McGurk’ün talimatlarıyla isim değiştirdiğini 22 Temmuz’da itiraf etti. Thomas, şöyle demişti:

“Brett McGurk üzere bir partnerim olduğu için şanslıydım zira (SDG unsurları) benim veremeyeceğim şeyleri istiyorlardı. Suriye’nin geleceğinin konuşulduğu Cenevre ve Astana üzere yerlerde masada olmak istiyorlardı. PKK ismi altında hiçbir vakit masada olamazlardı. Bu yüzden onları askerileştirdik ve Brett McGurk, onları bu halde görüşmelerin içinde tuttu ve bizim güzel bir ortağımız olmaları için onlara gerekli meşruiyeti sağladı.”

MÜNBİÇ OYUNU DİKKAT ÇEKTİ

Terör örgütü PKK/YPG, Suriye’nin kuzeyinde McGurk’ün takviyesiyle peş peşe kantonlar ilan etti. McGurk, böylelikle kantonal idari özerk yapılarla federal Suriye hazırlıklarına sürat verdi.

Bu tarafta en dikkati alımlı atak, PKK/YPG’nin Ağustos 2016’da ABD’nin askeri yardımıyla Fırat Irmağı’nın batısındaki Münbiç ilçesine girmesi oldu.

Amerikalı yetkililer Türkiye’ye, Münbiç’in DEAŞ’tan alınmasının akabinde, örgütün ilçeyi terk edeceği garantisini vermişti.

Ancak McGurk, Kasım 2016’da PKK/YPG’lilerin ilçede bulunduğunu itiraf etmiş, lokal ögelere verdikleri eğitimden sonra ilçeden ayrılacaklarını sav etmişti. Buna rağmen terör örgütü, Münbiç’te kendi mührünü bastığı kimlikler dahi dağıtarak işgalini pekiştirdi.

PKK/YPG’ nin 17 Ekim 2017’de Rakka’yı işgalinin akabinde bölgeye gelen eski ABD Lideri Trump’ın DEAŞ ile Çaba Özel Temsilcisi Brett McGurk’ün, sonraki gün, Suriye idarenin istihbarat şefi Ali Memlük ile PKK/YPG’nin ilan edeceği özerk bölge hakkında Haseke’de görüştüğü tezleri basına yansımıştı.

Dönemin Suriye idaresinin Dışişleri Bakanı Velid Muallim aslında, 26 Eylül’de PKK/YPG ile özerkliği müzakere edebileceklerini açıklamıştı. Terör örgütü ve Esed rejimi ortasındaki özerklik görüşmeleri, bu periyottan sonra sürat kazanmış fakat bir mühlet sonra çıkmaza girmişti.

ETİKETLER: , , ,
Yorumlar

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yukarıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.