Birleşmiş Milletler Uyuşturucu ve Suç Ofisi (UNODC) tarafından düzenlenen basın toplantısında, "2020 Dünya Yaban Hayatı Suç Raporu" kamuoyuyla paylaşıldı.
Raporda, yabani hayvan ve bitkilere yönelik kaçakçılığın doğayı ve dünyadaki biyolojik çeşitliliği tehdit ettiği vurgulandı.
Yabani hayvanların doğal yaşam ortamlarından kopartılarak, yasa dışı yollarla kesilmeleri ya da ticaretinin yapılmasının doğuracağı ciddi sonuçlara dikkat çekilen raporda, bu durumun hayvanlardan insanlara bulaşan hastalıkların oranında büyük bir artışın yaşanmasına yol açacağı kaydedildi.
Yabani hayata müdahale bulaşıcı hastalıkları artırıyor
Raporda, yabani hayata yönelik işlenen suçlar sebebiyle artış gösteren hayvanlardan insanlara geçen Zoonotik hastalıklara işaret edilerek, "Yeni tür bulaşıcı hastalıkların % 75'i Zoonotik hastalıklardan oluşuyor. Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını da bu kategoride yer almakta." bilgisine yer verildi.
Kovid-19’u taşıyan potansiyel yabani hayvan olarak belirtilen pangolinlerin 2014-18 arası en çok ticareti yapılan hayvan olduğu belirtilen raporda, bu tarihler arasında pangolinlerin ticaretinde 10 kat artış yaşandığı ifade edildi.
Raporda 1999-2019 seneleri arasında 149 ülke ve bölgede yaklaşık 6 000 bitki ve hayvan türünü içeren 180 binin üstünde yaban hayatı suçunun işlendiğine dikkat çekildi.
Yaban hayatı suçları küresel boyutta
Yabani hayata yönelik işlenen suçların belirli bölge ve ülkelerle sınırlı olmadığı, global bir sorun olduğu belirtilen raporda, şu ifadelere yer verildi:
"Yaban hayatı suçu, biyolojik çeşitlilik, insan sağlığı, güvenlik ve sosyo-ekonomik kalkınma üstündeki etkileriyle tüm ülkeleri ilgilendirmektedir. Yabani türlere yönelik yapılan yasa dışı ticareti durdurmak, yalnızca biyolojik çeşitliliği ve hukukun üstünlüğünü korumak için değil, ileride oraya çıkacak halk sağlığı problemlerinin önlenmesine de yardımcı olması bakımından kritik bir adımdır."
Küresel yaban hayatı suç eğilimlerine ilişkin değerlendirmelere yer verilen raporda, gül ağacı, fil dişi, gergedan boynuzu, pangolin, canlı sürüngenler, büyük kediler ve Avrupa yılan balığı gibi ön plana çıkan yabani türlerinin yasa dışı ticareti de detaylı incelendi.
Buna göre, 2016-18 arasında fil dişinden senelik 400 000 000 dolar, gergedan boynuzundan ise 230 milyon dolar senelik yasa dışı gelir elde edildiği tahmin ediliyor.
Ayrıca 2016’da 4-5 000 kaplanın vahşi doğada yaşadığı ama bu rakamın 3 katının ise esaret altında olduğu ve yasa dışı ticaret için kullanıldığı belirtiliyor.
Tropik parke ve keresteye olan talebin son yirmi senede büyük oranda artış gösterdiğine işaret edilen raporda, Afrika gül ağacı ilk sırada olmak üzere çeşitli tropik sert ağaçların ticaretinin 2018’de 3 000 000 dolar seviyesine yükseldiği kaydedildi.
UNODC Başkanı Ghada Fathi Waly, rapora ilişkin yapmış olduğu değerlendirmede, yaban hayatına yönelik global organize suç ağlarının işledikleri suçların bedelini sıradan insanların ödediğini söyledi.
Waly, raporun bu tehdidin global gündemin ön sıralarına çekilmesi için önemli bilgiler verdiğine değinerek, "Rapor, hükümetlerin gerekli mevzuatı benimsemesine destek vermesine ve yaban hayatı suçlarıyla mücadele için gerekli olan kurumlar arası koordinasyon ve kapasitelerin geliştirilmesine yardımcı olabilir." dedi
